Kaitito

Kīngi Kiriona

Kua hau ngā rongo o Kingi Kiriona (nō Ngāti Ruanui, Ngā​ti Kahungunu, Ngāti Apa) mō ā​na titonga waiata, mo āna mahi whaikōrero me āna mahi a Rēhia anō hoki.  I puta tuatahi ai tōna rongonui i te wā e kuraina tonutia ana ia,  ka eke ia ki ngā taumata whakaihuwaka o ngā whakataetae Manu Kōrero mō te wāhanga reo Māori me te wāhanga reo Pākeha.  Ko taua momo rā i kawea atu e ia ki ngā whakataetae kapa haka ā-rohe tatū atu ki Te Matatini. 

Pānui tonu

Ngā waiata a te kaitito
Te Ipukarea

E Te Pouaka Whakaata Māori

  • Kaitito: Kīngi Kiriona,
  • Tau: 2015
  • Momo: Haka - Haka Taparahi
  • Namatoro: KIR008

Ngā Kupu

               E Te Pouaka Whakaata Māori!

               Kāore koa taku hōhā
               Te kūhīhī nei i roto i ahau
​               Ka ngau ki taku puku, a haha!

​5             Kīia mai nei koe ko Whakaata Māori
               Engari huri kē ana, kua Pākehā kē ngā whakaaro
               Te atawhai nei ki te tūraki, ki te haehae
               Ki te patu i te Māori ki raro
​               Ki te pūranga paru, a haha!
​10           Hōhonu kakī, tē ngata te hiahia
               Auē taukuri e!

               Torona kei waho!  Kei waho kei te rau mamao, hi!

               Tahi ka riri, toru ka whā!

               Homai ō kupu mō Awanuiārangi
​15           Kia wetewetea!  Wetewetea!
               Ara tū, ara tē, ara tau!

               Tahi ka riri, toru ka whā!

               Homai ō kupu mō Te Kōhanga Reo
               Kia wetewetea!  Wetewetea!
​​20           Ara tū, ara tē, ara tau!

               Tahi ka riri, toru ka whā!

               Homai ō kupu mō taku Kīngi, mō tana whānau
               Mō tana tama a Korotangi  kia wetewetea!
​               Wetewetea!  Ara tū, ara tē, ara tau hā!

​25           Kīia mai nei koe, nā tātou!
               Kīia mai nei koe, mā tātou!
               Kīia mai nei koe, mō tātou!
​               E hawa, e hawa!

               E Te Pouaka Whakaata Māori!

​30           Noho tonu koe i roto i te pouaka!
               He pouaka whakaata te pouaka!
​               He pouaka makariri te pouaka!
               Puta mai koe i te pouaka!

               Inā riwha kore, pouakatia!
​35           Inā riwha kore, taupokihia!
               Inā riwha kore, tāpukengia!
               Kia tupuria e te tupu hōu
               Hōu, hōu, hōu ake nei!

               Ara tū, ara tē, ara tau!
​40           Whakawetohia, hi!

Ngā whakamārama

He kupu ueue, he kupu patou, he whakatara ki a Whakaata Māori kia mutu te whaiwhai i tā te Pākehā titiro ki ngā take Māori.  He whakatītina hoki kia kimihia mai te ara o te tikanga e Māori ai tāna noho, kia ea ai te kōrero ‘nā tātou, mā tātou, mō tātou’.